De eerste sprong over het water: Amsterdam naar London

Goed geregeld, zo'n express connection van de ene terminal naar de andere. Ik werd overigens extreem goed gecontroleerd bij de security check, ik deed blijkbaar een nogal bijzonder signaal afgaan. Kreeg wel complimentjes over mijn haar en de mooie paarse veertjes, dat dan weer wel ;-) 

Jammer alleen dat we nu vertraging hebben omdat het vliegtuig kampt met problemen: een kapot lampje... Dat wordt rennen vanavond in Miami om op tijd het vliegtuig naar Panama City te halen!

Vrijdag 26 juli 2013 - Casco Viejo, Panama City

Omringd door kolibri's en rondhuppelende eekhoorn genieten we van ons ontbijtje met verse papaya en met ham en kaas gevulde tortilla's. Onze tweede dag in Panama-Stad is begonnen!

Rond elven nemen we een taxi naar Casco Viejo (of Casco Antiguo), de oude stad van Panama City. In 1997 is het op de Unesoc werelderfgoedlijst gezet en sindsdien is men voortvarend begonnen met de restauratie. De afwisseling van gedeeltelijk vervallen of zelfs ingestorte gebouwen en volledig gerenoveerde panden maakt Casco Viejo tot een bijzonder boeiende wijk. 

We zwerven wat door de smalle en sfeervolle straatjes tot we aankomen bij de Plaza de la Independencia. Hier staat de kathedraal en het was op dit plein dat 3 november 1903 de onafhankelijkheid van Panama werd uitgeroepen. Ook bevindt zich hier in een prachtig gerenoveerd gebouw dat ooit het hoofdkwartier van de French Canal Company was het Museo del Canal Interoceánico. We besluiten naar binnen te gaan en treffen er een uitstekende en boeiende in historisch en politieke context geplaatste tentoonstelling over de aanleg van het Panama-kanaal aan. 

Hoog tijd voor de lunch! We vinden een gezellig restaurantje waar traditionele Panamese gerechten worden geserveerd, Diablicos, "Todo una fiesta Panameña". Barth neemt een linzensoep met rijst, mais en aardappel en ik kies de Pollo Diablicos, kipfilet in bechamelsaus gevuld met groene banaan, witte kaas en rozijnen, gerserveerd met gefituurde banaan en rijst. Heerlijk! 

We wandelen verder naar de Paseo las Bóvedas, een esplanade op de muur langs de zee die gebouwd is door de Spanjaarden om de stad te beschermen. Het biedt uitzicht op de skyline van Panama, de Puente de las Américas en de schepen die voor de ingang van het kanaal op hun beurt liggen te wachten. Het is eb en we zien verschillende watervogels hun maaltjes bij elkaar scharrelen op de drooggevallen bodem en pelikanen zweven hoog boven onze hoofden terwijl een muzikant speelt op z'n banjo-achtige instrument. In de verte horen we weer onheilspellend gerommel, we lijken ditmaal niet aan een nat pak te ontkomen.

Verder lopen we, over de Plaza de Francia, opgedragen ter herinnering aan de meer dan 22.000 arbeiders uit voornamelijk Gadeloupe, Martinique en Frankrijk die omgekomen zijn tijdens de aanleg van het kanaal. Als we na een kopje koffie gedronken te hebben weer bij de waterkant komen blijkt het vloed te zijn en spelen er kinderen uit de naastgelegen sloppenwijken in het water.

Het heeft uiteindelijk nog geruime tijd geduurd maar dan is onze eerste regenbui in Panama een feit. We schuilen onder een afdakje vlak bij het Presidentiele paleis tot de ergste regen achter de rug is en korte tijd later schijnt de zon weer. We besluiten nog even een drankje te doen in een bar met uitzicht op de skyline, echt een toplocatie!

We houden een taxi aan en laten ons bij onze favoriete supermarkt el Rey afzetten zodat we nog even wat te eten kunnen kopen voor vanavond. Eenmaal in de hostal blijken onze rugzakken er niet te zijn. Toch wel een domper. We beginnen zo langzamerhand behoefte te krijgen aan onze toiletspulletjes en schone kleren (al heb ik onze kleding iedere avond uitgewassen). 

Om 20.00 uur wordt er opde deur geklopt (ik sta net balend van mijn touw-haar onder de douche) dat er iemand van American Airlines is. Triomfantelijk komt Barth even later binnen met de rugzakken. Blij open ik mijn rugzak. En wat tref ik aan in mijn rugzak? Tijdschriften van Waikiki en Oahu? Is onze bagage nou echt zónder ons naar Hawaii geweest????? Dit is een mysterie wat nooit opgelost zal worden... Maar het belangrijkste is dat we eindelijk onze spullen terug hebben, het zat ons toch wel een beetje in de nek te hijgen. Nu kunnen we écht ontspannen!

Zaterdag 27 juli 2013 - het Panama Kanaal

Een vroege wekker vanochtend maar voor een goed doel: vandaag gaan we een gedeeltelijke transit door het Panama kanaal maken. Met de taxi gaan we eerst naar het kantoor van Canal & Bay Tours, het bedrijf waarmee we de boottocht maken. We moesten hier om 08.00 uur zijn maar pas om half tien worden we opgehaald door een bus die ons naar Gamboa brengt. Daar stappen we op onze boot, de Fantasia del Mar (een weinig fantasievolle naam...). Veel toeristischer kan het niet, zo'n tripje. Maar het is de enige manier om door het kanaal heen te varen, anders dan op je eigen boot, een cruise-schip of een vrachtschip. Vanaf Gamboa zullen we over het Panama-kanaal via eerst de Pedro Miguel sluizen en vervolgens de Miraflores sluizen door de baai van Panama-Stad varen en vervolgens weer aanleggen bij het kantoor van het bedrijf. Dat alles zal zo'n 4,5 uur in beslag nemen. 

Het regent als we vertrekken, erg is dat niet want we hebben een dakje boven ons hoofd. We varen langs het 100 jaar oude bruggetje waar we eerder met de bus overheen gekomen zijn en daarna langs El Renacer, de 'white collar crime' gevangenis waar Noriega sinds december 2011 gevangen zit. Hij moet nog een kleine 20 jaar, maar of hij die in de gevangenis uitzit is onduidelijk omdat Panama gevangen boven de 70 jaar toestaat om de rest van hun tijd thuis uit te zitten. 

    Centennial Bridge

Na een tijdje varen, we hebben ondertussen een ontbijtje gehad, komen we nadat we onder de Centennial Bridge zijn doorgevaren (deze en de bridge of the Americas zijn de enige twee bruggen die Noord- en Zuid-Amerika weer met elkaar verbinden nadat ze door het Panama Kanaal gescheiden waren) aan bij de Pedro Miguel sluizen. Tijd voor een lesje Panama Kanaal. Het werk aan het kanaal is in 1882 gestart door de Fransen. Zij hadden ook het Suez kanaal gebouwd dus die zouden het wel moeten kunnen, dacht men. Er werden 17.000 werkers aangetrokken, voornamelijk uit het Caribisch gebied. Helaas was het werken in een droge omgeving nogal anders dan dat in tropisch regenwoud. Langurige regenval, waarbij werk van soms maanden in enkele uren teniet werd gedaan alsmede ziektes als malaria en gele koorts decimeerde het aantal werkers naar slechts 700. Onder enorme economische druk van de Amerikanen werd de onafhankelijkheid van Colombia bespoedigd en nadat ook de gele koorts en malaria behandeld konden worden werd in 1906 het werk hervat. Op 15 augustus 1914 maakte het eerste vrachtschip, de Ancon, de eerste officiele vaart door het 80 kilometer lange kanaal. 

Het kunstmatige Gatun Lake, op 26 meter boven zeeniveau, is gemaakt om het water te leveren voor de sluizen. De Gatun Locks aan de kant van de Atlantische Oceaan brengen het schip in twee uur door drie sluizen. 44 kilometer verder bereikt het schip de Pedro Miguel Locks. Hier wordt het schip 9,5 meter naar beneden gebracht en zo'n 1,5 kilometer verder bereikt het de Miraflores Locks waar het door middel van twee sluizen de resterende meters tot zeeniveau daalt. Gemiddeld moet een schip drie dagen wachten voor het toestemming krijgt om het kanaal binnen te varen en moeten de kosten (die voor een gemiddeld schip al gauw $35.000 bedragen) minimaal 48 uur van tevoren via een bankoverschrijving betaald worden. Dit is ook het enige moment dat een kapitein vrijwillig het commando van zijn schip overdraagt, een gids van de Panama Canal Company neemt het over.

    Pedro Miguel Locks

Als ons schip de Pedro Miguel sluis binnen is gevaren begint er een bel te rinkelen en zien we de sluisdeuren achter ons zich sluiten. Als ze dicht zijn merken we dat we beginnen te zakken. Ongeveer 8 minuten later kijken we tegen de enorme kademuren en sluisdeuren voor en achter ons aan. We zijn 9,5 meter gezakt. 

    De sluisdeuren achter ons zijn gesloten

    De boten zijn 9,5 meter gezakt

    En oh ja, we hebben nog een lekker fout fotootje laten maken!

Niet veel later varen we de Miraflores Locks binnen. Hier moeten we twee sluizen door. Het leuke is dat men enkele jaren geleden een nieuw bezoekerscentrum heeft gebouwd dat naast een museum van 4 etages ook 4 uitzichtplatformen heeft. Hierop staan honderden mensen te kijken hoe de boten de sluizen passeren. Wijzelf zullen daar morgen staan, hopelijk zien we dan een aantal geote vrachtschepen door de sluizen gaan, zo'n boot vol toeristen is nou niet echt spectaculair ;-)

    We varen de Miraflores Locks binnen. Links de uitkijkplatforms.

    Het water in de eerste sluis zakt

    En ook het water in de tweede sluis begint te zakken

    De enorme sluisdeuren achter ons

    Door de sluizen, op naar de bridge of the America's

We varen via de enorme overslaghavens en onder de bridge de las Americas door naar de baai van Panama-Stad. Het weer is enorm verbeterd, het laatste uur heeft de zon lekker geschenen (al blijkt dat uit de foto's niet zie ik) en dat maakt het varen wel een stuk leuker. We passeren het in aanbouw zijn biodiversiteits museum, ontworpen door Frank Gehry (deze heeft ook o.a. het museum in Bilbao ontworpen) en nogal omstreden. Veel mensen zien alleen een ingestort gebouw, maar van boven moet het een papagaai in de vlucht voorstellen. Oordeel zelf...

Eenmaal in de baai wordt de loods van boord gehaald. Hij heeft het het maximaal aantal uren erop zitten. Er komt een boot langzij varen en de loods springt erop. Hij heeft weer veilig een vrachtje door kanaal en de sluizen genavigeerd!

Even later varen we de kleine jachthaven achter het kantoor van Canal & Bay tours binnen. Barth en ik zijn vrijwel de enigen die individueel mee zijn gegaan, gezien de enorme hoeveelheid mensen die in bussen van touroperators stapt. We wandelen naar de Calzada of Causeway, de twee kilometer lange zeewering die gebouwd is met rotsen van de aanleg van het kanaal en dient om de ingang van het Panama-Kanaal te beschermen. Het verbindt tevens een handjevol eilanden met het vasteland. We drinken er even een biertje en genieten van het uitzicht, de baai en de skyline van Panama-Stad. 

Vanaf hier nemen we een taxi naar Albrook Terminal waar we de bus nemen naar het vliegveld. Hier gaan we de auto oppikken die we gereserveerd hebben. We denken een directe bus naar het vliegveld te hebben maar daar is even iets misgegaan. Gevolg: twee uur in een hobbelende stopbus. Je zal het maar iedere dag moeten doen...

Op het vliegveld melden we ons bij de balie van Dollar rent a car en een half uurtje later zijn we de trotse huurders van een grijze Hyundai Tuscon. Na de auto op krasjes en deuken gecontroleerd te hebben en het Garmin navigatiesysteem zover te hebben gekregen dat ie ons ergens in de buurt van onze hostal brengt (erg gedetailleerd zijn de kaarten niet) gaan we op pad. De Garmin blijkt een ongelooflijk K-systeem. Hij geeft niet aan waar je bent, roept dan dat je naar de aangegeven route moet rijden die vervolgens niet te vinden is en geeft pas aan als je eraf moet als je er al voorbij bent. We rijden dus een paar keer fout en weten uiteindelijk op eigen ervaring onze hostal te bereiken na nog even onze supermarkt bezocht te hebben. Dat wordt nog wat de komende twee weken...

Zondag 28 juli 2013 - Parque Nacional Soberania en de Miraflores Locks

De wekker gaat nog veel vroeger dan gisteren, half zes staan we naast ons bed. We willen met de Canal Company Train van kust naar kust rijden. De trein vertrekt om kwart over zeven en het is zeker een half uur rijden. We krijgen van onze ontbijtdame snel nog een kopje koffie en een bak cornflakes en eigenlijk te laat gaan we op pad. Het gaat een klein stukje goed maar dan laat de Garmin ons weer compleet in de steek. Gelukkig weten we inmiddels wel zo'n beetje de vector van waar we moeten zijn en net voor zevenen rijden we de - verlaten - parkeerplaats op. Er is niemand behalve een bewaker met achter zich in een kooi twee fantastische papagaaien die om het hardst om aandacht zitten te bedelen. De trein blijkt op zaterdag en zondag niet te rijden. Was fijn geweest als ze dat ook even op hun site hadden gezet... We vermaken ons even met jut en jul in de kooi en pakken dan de Lonely Planet erbij om te bepalen waar we dan eens heen zullen gaan. Onze keuze valt op Parque Nacional Soberania. Het is nog vroeg dus hopelijk kunnen we nog wat vogeltjes voor de lens krijgen.

Parque Nacional Soberania ligt nét over de provinciegrens van Colón. Het is een van de meest toegankelijke nationale parken van Panama en omdat we eigenlijk al te laat zijn voor de vogeltjes (het is al tegen achten) en ook maar een paar uurtjes hebben (we willen rond de middag naar de Miraflores Locks) kiezen we voor het Panama Rainforest Discovery Center. Hier staat een 32 meter hoge observatietoren die perfect is voor vogelspotten. 

    De observatietoren van boven (foto geleend van hun site)

De prijs is aan de hoge kant (€45 met z'n tweetjes) maar voor dat geld gaat er ook een gids mee die in het bezit is van een flinke monokijker. Onderweg naar de toren hoppen er twee verschillende kikkers voor onze voeten, de ene zou je aan de achterkant niet eens herkennen als een kikker, die lijkt meer op een blad. Ook de ander valt bijna volledig weg tegen het blad waar hij naast zit. 

We wandelen een stukje en zien dan de toren. We klimmen naar boven totdat we ruim boven de bomen zijn. Met opzet probeer ik pas om mee heen te kijken tot ik helemaal boven ben. En dan: wát een geweldig uitzicht! Al snel wijst onze gids ons op een viertal toekans die in een boom zitten. En even later een luiaard, flink ver van ons vandaan. Knap spotwerk! Maar helaas zijn we eigenlijk al een paar uur te laat en we zien verder niets meer. 

   Panoramafoto van het uitzicht vanaf de toren

Dan maar een stukje wandelen door het bos. We komen uit bij een prachtig meertje, het maakt onderdeel uit van het kunstmatig Gatun meer maar het is er heerlijk. Een mooi plekje om te genieten van ons meegebrachte ontbijtje terwijl we de (water)vogels voorbij zien komen. We gaan nog even weer terug naar het discovery center zelf, het is er een komen en gaan van kolibri's, ze vliegen zó dicht langs je dat je het gewapper van hun vleugeltjes voelt!

Rond de middag stappen we weer in de auto. Voor de vierde en ditmaal laatste keer rijden we over het honderd jaar oude bruggetje over een zijtak van het Panama kanaal op weg naar de Miraflores Locks. 

Zo rustig als het was in Soberania, zo druk is het bij de Locks. Als we binnenkomen wordt ons gelijk verteld dat het eerste schip om kwart voor twee de sluizen zal bereiken. We worden uitgenodigd om daarom eerst een 3D-film van tien minuten over het kanaal te gaan zien. Na een lunch zoeken we een goede plek op de vierde en hoogste etage van het platform. In de verte zien we net eerste schip van gemiddelde grootte aan komen varen terwijl er in de Pedro Miguel sluis twee enorme containerschepen liggen met daarachter nog twee grote schepen. We hebben geluk! 

    Het eerste schip nadert de eerste van de twee Miraflores sluizen, op de achtergrond de 

    schepen in de Pedro Miguel sluis

De eerste boot die de voor ons achterste sluis binnenvaart is een catamaran. De bemanning wordt door de honderden toeschouwers toegezwaaid waarop zij op hun beurt ons toewuiven. Dit zal zich nog herhalen met de bemanning van de vrachtschepen. Zij zullen dit ongetwijfeld ook niet wekelijks meemaken, je ziet ze zich ook suf fotograferen als ze door de sluizen gaan. 

Achter de catamaran is nog voldoende ruimte voor een tweede schip en even later vaart de BBC Florida de sluis binnen. De sluisdeuren achter het schip sluiten zich, het water wordt door de enorme ventielen uit deze kamer gepompt en wordt in de kamer voor hen gespoten waardoor de schepen zakken. Als het water in beide kamers op hetzelfde niveau is worden de voorste sluisdeuren geopend waarna hetzelfde nog een keer gebeurt in de tweede sluis

Erg leuk allemaal, maar iedereen staat natuurlijk vooral te wachten op de twee enorme containerschepen die inmiddels voor de sluizen liggen te wachten. Het schip in de sluis voor ons, de Swan Arrow, lijkt er maar nét in te passen. Het wordt zorgvuldig door de zes mulas (electrische treintjes) door de sluis getrokken, de treintjes houden het schip tevens op zijn plek zodat het niet de kanten raakt. Niet veel later is het enorme schip meters gezakt waardoor het opeens toch wat minder imposant is geworden...

Achter de Swan Arrow wordt ondertussen een ander schip door de sluizen geleid en daarna is het beurt aan nog twee gigantische schepen, een containerschip en een gastanker (of we even niet willen roken...). We kennen het principe inmiddels wel en haasten ons naar het museum die over korte tijd gaat sluiten. We hebben dan ook helaas niet voldoende tijd om de erg boeiende tentoonstelling over het kanaal in z'n geheel te bekijken maar we zorgen wel dat we de vanaf de brug gefilmde en versneld afgespeelde passage van een schip vanaf de Miraflores sluizen tot en met de Pedro Miguel sluizen nog even filmen. Leuk om het ook vanaf die positie te zien! 

Als we uit het museum komen ligt het volgende schip alweer in de sluis. Geen warm onthaal voor de bemanning helaas want het bezoekerscentrum gaat sluiten én er zijn nog andere sluizen open gegaan, die van de hemel. Het hoost en we rénnen terug naar de auto. De Garmin spaart ons ook ditmaal weer niet, we rijden tot twee keer toe verkeerd. Het is echt even wennen hoor... Maar we hebben weer een geweldige dag gehad! 

Er zit bij ons beiden blijkbaar een hele grote slaapbehoefte (jetlag) want we zijn gisteravond om acht uur allebei in slaap gevallen, tv aan en iPad in de handen. Zo worden we even na enen wakker. Dus alsnog de tandjes gepoetst en maar weer verder slapen.